English Transcript
Maria: Today, within the framework of the German Polish Ukrainian Societies for Cooperation project, we’re talking to our Ukrainian colleagues from the Trade Union of Construction Workers of Ukraine. Vasily Andreyev and Oleg Borisov are with us today. Hello, colleagues.
Vasily: Hello!
Maria: The war has now been raging for ten months. Tell us what changes have taken place in your trade union?
Vasily: Changes occurred not only in the trade union, but in the country as a whole. As with our country, the union has lost a lot, but in many ways, it has mobilised its resources to reach new heights and win victories for our members. We’ve greatly helped our colleagues to travel from dangerous areas and secure their families. Some are living in our homes until they can get their own housing.
The trade union has faced challenges it never expected. It’s not just the economic crisis, but an economic tsunami that has changed employment conditions in the construction industry. We’re working to support people in economically difficult times, when all products have become more expensive due to inflation. We’ve worked with our trade unions in companies to ensure that employment contracts are enforced, and labour laws are respected. Our lawyers are now actively working on issues related to wage payments and layoffs.
A new and very complex topic is the revision of labour law. Some workers‘ rights have been abolished or suspended for the duration of the war, which poses a major challenge for the entire union structure.
Maria: How is the Trade Union of Construction Workers of Ukraine doing in the field? Maybe you remember some examples, interesting stories. What impressed you the most?
Oleg: Since the first days of the war, we reoriented our work to help the members of our trade union. This was both humanitarian aid and legal aid, especially in cases of unpaid wages. There remains the issue of helping trade unionists mobilised into the Armed Forces of Ukraine, which we continue to do. Our humanitarian headquarters has provided one million hryvnias in aid.
The thing that has stuck in my mind the most is how we all collectively looked for places where our trade union members who had to leave their homes could find rest. Our colleagues from Khmelnytskyi opened a whole centre for involuntarily displaced persons. It’s hugely impressive how our union members, who are in the army, are grateful for any help. They turn to the union first; not to the employers, because they know it’s the union that’ll be able to help them.
When we help people through the union’s lawyers to recover their back wages, the first thing they do after receiving the money is to donate some to the Armed Forces of Ukraine or ask the union how they can help. This solidarity is impressive. I’m very grateful to our trade union members who, in such a difficult situation, continue to care for others and continue to do their trade union work.
Maria: One wants to think about the future. We expect a large-scale reconstruction of the country to begin after the war, and construction workers will be extremely important in this process. Vasily, how is the trade union preparing for this challenge?
Vasily: The greatest challenge is limited resources. When our government talks about $300-350 billion in damages, this means that with the current development of the construction industry, it will take 100 years to rebuild the entire infrastructure. This is where we absolutely need growth in the construction workforce. This can be helped by involving people from other fields. For example, tens of thousands of people have lost their jobs in metallurgy. In the energy and oil sector, many facilities have been destroyed by Russian missiles.
We call on both the government and employers to jointly develop an organisational and financial strategy to train more people in the construction professions. The current standards of professional technical education, with training lasting 12-14 months, cannot meet the demand for a hundred-fold increase in the number of workers in the industry. Together with some employers, using the resources of the trade union, we’ve organised the first informal vocational skills hub. Currently, people in Khmelnytskyi are learning the most important skills for rebuilding damaged housing estates—installing plastic windows. There’s a lot of interest in this course, and we had to limit the number of possible participants. And now, together with our union members, the people who are trained at the hub are installing windows in the trade union’s hotel for displaced people, so that they can stay warmer even in the absence of electricity in order to be able to survive this difficult winter. From this comes the synergy between education and care for the displaced persons.
Of course, the trade union resources, trainers and finances are not enough to multiply this process for tens of thousands of workers. That’s why we talk about the productive engagement of resources in non-formal education on all platforms. Many employers are already familiar with this method and are interested in it. I’m not sure if the state will help us in this process, but the development of this area can be productive on a bilateral basis.
Maria: There’s this risk that once the war is over and the ban on men leaving the country is lifted, we’ll face a large wave of migration from Ukraine. Oleg, do you agree with this opinion?
Oleg: I can’t disagree that we’ll face a new wave of migration after our victory. After all, migration has always been present, especially labour migration, to European Union countries. Our women have the right to leave the country now and are already looking for a place in the labour market in Europe. In our cooperation project, we’ve paid some attention to this and analysed what needs to be done to help these people, and what will happen. We’ve already lost over five million jobs at this point. This suggests that there’ll be new jobs here too after the war, but the question of the wage gap remains. Especially now that the salary of a construction worker is three times lower.
For our part, we’ve launched our website, which provides information on safe working conditions in EU countries: http://migration.profbud.org.ua/. The second step is this joint project, with information on how to get help in the European Union from our trade union colleagues. Labour migration need not be feared because, as statistics show, the transfer of money from loved ones abroad helps to increase economic indicators somewhat. Frankly, I’d say that not everyone will go abroad because now everyone can see that Europe needs some skilled hands to work. So, this process should be approached calmly. The key issue is victory, and then we’ll solve the problems that’ll arise from labour migration.
Maria: Finally, I have a more philosophical question. How do you see the future of trade unions in Ukraine, in your trade union? Is there a place for trade unions in Ukraine’s future?
Vasily: Unions will always have a future as long as there’s a labour market. As long as there’s a labour market, there will be abuses or misunderstandings in the labour market, and there will be a need for workers to have representation in front of the employer because the power of these two parties within labour relations is not equal. In our view, the labour market is being deformed. As Oleg said, almost half of the labour market has disappeared and many people under such conditions will look for opportunities to earn anywhere. Under the conditions of deregulation, which the state has taken as a political course, the labour inspectorate will have fewer and fewer opportunities to check formal labour relations.
How unions–and our union—will respond to this depends on how we reach out to our union members who need help. We invest resources and time into online means of communication when union representatives are ready to find answers to people’s questions. And ensuring that people can join trade unions to both protect their rights and lobby for better working conditions through collective bargaining. Our industry has its own problems. Today, our trade union representatives may be working on the reconstruction of Mariupol, and tomorrow, they may be building a factory near Lutsk. Such mobility is also a challenge for us. We’re working to change our structure to accommodate such mobility. In addition, we need to talk about how the value of the workforce is perceived. We aren’t prepared to talk about the real cost of loss of life and health. The maximum compensation awarded by the courts for loss of health or even life in the workplace is a ridiculous amount of money: €2,000-4,000. Here, we need to talk about other compensation schemes, so that the employer invests in protecting the life and health of his employees. When he knows that he has to pay a million euros for having put an employee’s life at risk, he’ll make further investments in occupational safety. There are some successes in this area, and you can read about it on our website, but I think the trade unions still have a lot of work to do in this area, just as our country has a lot of work to do to win the war.
Maria: Thank you very much for this interview. With us today were Vasily Andreev and Oleg Borisov from the Trade Union of Construction Workers of Ukraine. I also invite all listeners to check out the other podcasts produced by our German and Polish colleagues as part of this project.
German Transcript
Maria: Im Rahmen des Projekts „German Polish Ukrainian Societies for Cooperation” sprechen wir heute mit unseren Kollegen von der ukrainischen Baugewerkschaft, Vasyl Andreyev und Oleg Borisov sind heute bei uns. Hallo, liebe Kollegen.
Vasyl: Hallo!
Maria: Der Krieg dauert nun schon seit zehn Monaten. Sagt uns bitte, welche Veränderungen haben in eurer Gewerkschaft stattgefunden?
Vasyl: Nicht nur in der Gewerkschaft, sondern auch im ganzen Land sind Veränderungen eingetreten. So wie unser Land hat auch die Gewerkschaft viel verloren, aber in vielerlei Hinsicht hat sie auch ihre Kräfte mobilisiert, um neue Höhen zu erreichen und für unsere Mitglieder Siege zu erzielen. Wir haben unseren Kollegen geholfen, aus gefährlichen Gebieten zu fliehen und ihre Familien in Sicherheit zu bringen. Einige wohnen in unseren Häusern, bis sie eine eigene Wohnung gefunden haben.
Die Gewerkschaft wurde mit Herausforderungen konfrontiert, die sie nie erwartet hätte. Es ist nicht nur die Wirtschaftskrise, sondern ein wirtschaftlicher Tsunami, der die Beschäftigungsbedingungen im Baugewerbe verändert hat. Wir arbeiten daran, die Menschen in wirtschaftlich schwierigen Zeiten zu unterstützen, in denen alle Produkte aufgrund der Inflation teurer geworden sind. Wir haben mit unseren Gewerkschaften in den Unternehmen zusammengearbeitet, um sicherzustellen, dass Arbeitsverträge eingehalten und Arbeitsgesetze beachtet werden. Unsere Anwälte arbeiten jetzt aktiv an Fragen der Lohnauszahlungen und Entlassungen.
Ein neuer und sehr komplexer Bereich ist die Überarbeitung des Arbeitsgesetzes. Einige der Rechte der Arbeitnehmer wurden aufgehoben oder für die Dauer des Krieges ausgesetzt, was eine große Herausforderung für die gesamte Gewerkschaftsstruktur darstellt.
Maria: Was macht die Baugewerkschaft der Ukraine vor Ort? Vielleicht kannst du dich an einige Beispiele erinnern, an interessante Geschichten, was hat dich am meisten beeindruckt?
Oleg: Von den ersten Kriegstagen an haben wir unsere Arbeit auf die Unterstützung unserer Gewerkschaftsmitglieder ausgerichtet. Dabei handelte es sich sowohl um humanitäre Hilfe als auch um Rechtsbeistand, insbesondere in Fällen ausstehender Lohnzahlungen. Außerdem unterstützen wir nach wie vor die mobilisierten Gewerkschafter in den ukrainischen Streitkräften. Unsere humanitäre Zentrale hat Hilfe in Höhe von einer Million Hrywnja zur Verfügung gestellt.
Was mir am meisten in Erinnerung geblieben ist, war, wie wir alle gemeinsam für unsere Gewerkschaftsmitglieder, die ihre Wohnorte verlassen mussten, Unterkünfte gesucht haben. Unsere Kollegen aus Chmelnyzkyj haben ein ganzes Heim für die Geflüchteten geöffnet. Es ist sehr beeindruckend, wie dankbar unsere Gewerkschafter, die in der Armee sind, für jegliche Hilfe sind. Sie wenden sich zuerst an die Gewerkschaft und nicht an die Arbeitgeber, weil sie wissen, dass die Gewerkschaft ihnen helfen kann.
Wenn wir über die Rechtsanwälte der Gewerkschaft den Betroffenen helfen, ihren Lohn zurückzuerhalten, spenden sie als erstes einen Teil des Geldes an die ukrainischen Streitkräfte oder fragen die Gewerkschaft, wie sie helfen können. Diese Solidarität ist beeindruckend. Ich bin unseren Gewerkschaftsmitgliedern, die in einer so schwierigen Situation sich weiterhin um andere kümmern und ihre Gewerkschaftsarbeit fortsetzen, sehr dankbar.
Maria: Man will auch an die Zukunft denken. Wir gehen davon aus, dass nach dem Krieg ein weitreichender Wiederaufbau des Landes beginnen wird, bei dem die Bauarbeiter eine besondere Rolle spielen werden. Vasyl, wie bereitet sich die Gewerkschaft auf diese Herausforderung vor?
Vasyl: Die größte Herausforderung stellen die begrenzten Ressourcen dar. Wenn unsere Regierung von 300-350 Milliarden Dollar Schäden spricht, wird es bei dem derzeitigen Wachstum der Bauwirtschaft 100 Jahre dauern, die gesamte Infrastruktur wiederaufzubauen. Hier brauchen wir unbedingt eine Aufstockung der Arbeitskräfte im Baugewerbe. Dies kann durch die Einbeziehung von Menschen aus anderen Bereichen unterstützt werden. So haben beispielsweise Zehntausende Arbeiter in der Metallindustrie ihren Arbeitsplatz verloren. In den Bereichen Energie und Mineralöl wurden zahlreiche Anlagen durch russische Raketen zerstört.
Wir fordern sowohl die Regierung als auch die Arbeitgeber auf, gemeinsam eine organisatorische und finanzielle Strategie zu entwickeln, um mehr Menschen in den Bauberufen auszubilden. Die derzeitigen Standards der technischen Facharbeiterausbildung, mit einer Ausbildungsdauer von 12-14 Monaten, können den Bedarf an einer 100-fachen Steigerung der Nachfrage nach Arbeitskräften in der Branche nicht decken. Gemeinsam mit einigen Arbeitgebern und unter Nutzung der Ressourcen der Gewerkschaft haben wir das erste informelle Zentrum für berufliche Qualifizierung organisiert. In Chmelnyzkyj werden den Kursteilnehmern die wichtigsten Fertigkeiten für den Wiederaufbau zerstörter Wohnsiedlungen beigebracht – der Einbau von Kunststofffenstern. Das Interesse an diesem Lehrgang ist groß und wir mussten die Zahl der möglichen Teilnehmer begrenzen. Gemeinsam mit unseren Gewerkschaftsmitgliedern bauen jetzt, die im Zentrum sich Schulenden, Fenster im Hotel der Gewerkschaft für die Binnenflüchtlinge ein. Damit sie es auch ohne Strom warm haben, damit sie diesen harten Winter überleben können. Daraus ergibt sich die Synergie zwischen Ausbildung und Hilfe für die Geflüchteten.
Natürlich reichen die Ressourcen der Gewerkschaft, die Dozenten und die finanziellen Mittel nicht aus, um diesen Prozess für Zehntausende von Arbeitnehmern zu multiplizieren. Deshalb sprechen wir auf allen Plattformen über den produktiven Einsatz von Ressourcen in der nichtformellen Ausbildung. Viele Arbeitgeber kennen diese Methode bereits und sind an ihr interessiert. Ich bin mir nicht sicher, ob der Staat uns bei diesem Prozess helfen wird, aber die Entwicklung in diese Richtung kann auf bilateraler Ebene produktiv sein.
Maria: Es besteht die Gefahr, dass wir nach dem Ende des Krieges und der Aufhebung des Ausreiseverbots für Männer eine große Migrationswelle aus der Ukraine erleben werden. Oleg, teilst du diese Meinung?
Oleg: Ich kann nicht bestreiten, dass wir nach unserem Sieg mit einer neuen Migrationswelle konfrontiert sein können. Schließlich hat es schon immer Arbeitsmigration gegeben, insbesondere in die Länder der Europäischen Union. Unsere Frauen haben schon jetzt ein Ausreiserecht und sind auf der Suche nach Arbeitsplätzen in Europa. In unserem Kooperationsprojekt haben wir uns auch damit befasst und analysiert, was getan werden muss, um diesen Menschen zu helfen und was kommen wird. Wir haben bereits mehr als 5 Millionen Arbeitsplätze verloren. Dies deutet darauf hin, dass es auch hier nach dem Krieg neue Arbeitsplätze geben wird, aber die Frage des Lohngefälles bleibt bestehen. Vor allem jetzt, wo die Löhne von Bauarbeitern um das Dreifache niedriger sind.
Wir haben unsererseits eine Website mit Informationen über sichere Arbeitsbedingungen in den Ländern der Europäischen Union eingerichtet: http://migration.profbud.org.ua/. Der zweite Schritt ist dieses gemeinsame Projekt mit Informationen darüber, wie man in der Europäischen Union Hilfe von unseren Gewerkschaftskollegen erhalten kann. Man muss die Arbeitsmigration nicht fürchten, denn wie die Statistiken zeigen, trägt der Geldtransfer von Angehörigen im Ausland dazu bei, die Wirtschaftskennzahlen etwas aufzubessern. Ich sage offen, dass nicht alle ins Ausland gehen werden, weil jetzt jeder sehen kann, dass Europa qualifizierte Arbeitskräfte braucht. Daher sollte man diesen Prozess mit Ruhe angehen. Das Wichtigste ist, dass wir siegen, und dann werden wir die Probleme lösen, die sich aus der Arbeitsmigration ergeben werden.
Maria: Und ganz zum Schluss habe ich eine eher philosophische Frage. Wie siehst du die Zukunft der Gewerkschaften in der Ukraine, deiner Gewerkschaft? Gibt es einen Platz für Gewerkschaften in der Ukraine der Zukunft?
Vasyl: Gewerkschaften haben immer eine Zukunft, solange es einen Arbeitsmarkt gibt. Solange es einen Arbeitsmarkt gibt, wird es dort Missbrauch oder Missverständnisse geben und die Arbeitnehmer brauchen eine Vertretung gegenüber dem Arbeitgeber. Denn die Kräfte der beiden Parteien im Rahmen der Arbeitsverhältnisse sind nicht gleich. Wir sind der Meinung, dass der Arbeitsmarkt deformiert wird. Wie Oleg sagte, ist fast die Hälfte des Arbeitsmarktes verschwunden und viele Menschen werden unter solchen Bedingungen nach Möglichkeiten suchen, irgendwo etwas zu verdienen. Unter den Bedingungen der Deregulierung, die der Staat als politischen Kurs eingeschlagen hat, wird die Arbeitsaufsicht immer weniger Möglichkeiten haben, die formellen Arbeitsverhältnisse zu kontrollieren.
Wie die Gewerkschaften und unsere Gewerkschaft reagieren, hängt davon ab, wie wir Hilfe suchende Gewerkschaftsmitglieder erreichen. Wir investieren Ressourcen und Zeit in Online-Kommunikationsmittel, denn die Gewerkschaftsvertreter sind bereit, Antworten auf die Fragen der Menschen zu finden. Und dafür zu sorgen, dass die Arbeitnehmer Mitglied einer Gewerkschaft werden können, um ihre Rechte zu schützen und durch Tarifverhandlungen für bessere Arbeitsbedingungen einzutreten. Unsere Branche hat ihre eigenen Probleme. Heute arbeiten unsere Gewerkschaftsvertreter vielleicht am Wiederaufbau von Mariupol und morgen bauen sie vielleicht eine Fabrik in der Nähe von Luzk. Diese Mobilität ist auch für uns eine Herausforderung. Wir arbeiten daran, unsere Struktur zu ändern, um dieser Mobilität gerecht zu werden. Darüber hinaus müssen wir über die Wertschätzung der Arbeitskräfte sprechen. Wir sind nicht bereit, über die tatsächlichen Kosten für den Verlust von Leben und Gesundheit zu sprechen. Die maximale Entschädigung, die von den Gerichten für den Verlust der Gesundheit oder sogar des Lebens bei der Arbeit anerkannt wurde, liegt bei lächerlichen 2 – 4.000 Euro. Hier müssen wir über andere Ausgleichsregelungen sprechen. Damit der Arbeitgeber in den Schutz des Lebens und der Gesundheit seiner Arbeitnehmer investiert. Wenn er weiß, dass er eine Million Euro zahlen muss, weil er das Leben eines Arbeiters in Gefahr gebracht hat, wird er eine weitere Investition in die Sicherheit am Arbeitsplatz tätigen. Es gibt einige Erfolge in dieser Hinsicht, über die Ihr auf unserer Website nachlesen könnt, aber ich glaube, dass die Gewerkschaften in diesem Bereich noch viel zu tun haben, genauso wie unser Land noch viel zu tun hat, um zu siegen.
Maria: Vielen Dank für dieses Gespräch. Bei uns waren heute Vasyl Andreyev und Oleg Borisov von der Baugewerkschaft der Ukraine. Ich lade alle Interessierten ein, sich auch die anderen Podcasts anzuhören, die von unseren deutschen und polnischen Kollegen im Rahmen dieses Projekts gemacht wurden.
Polish Transcript
Maria: Dziś w ramach projektu „German Polish Ukrainian Societies for Cooperation” rozmawiamy z naszymi ukraińskimi kolegami ze Związku Zawodowego Budowlańców Ukrainy. Wasyl Andriejew i Oleg Borysow są dziś z nami. Witam, koledzy.
Wasyl: Cześć!
Maria: Wojna trwa już dziesięć miesięcy. Opowiedz nam, jakie zmiany zaszły w twoim Związku Zawodowym?
Wasyl: Zmiany zaszły nie tylko w Związku Zawodowym, ale w całym kraju. Podobnie jak nasz kraj, Związek wiele stracił, ale na wiele sposobów zmobilizował swoje zasoby, aby osiągnąć nowe wyżyny i zdobyć zwycięstwo na rzecz naszych członków. Bardzo pomogliśmy naszym kolegom w przybyciu z niebezpiecznych rejgionów i zabezpieczeniu rodzin. Niektórzy mieszkają w naszych domach, dopóki nie będą mogli dostać własne mieszkanie.
Związek Zawodowy stanął przed wyzwaniami, których nigdy się nie spodziewał. To nie tylko kryzys gospodarczy, ale gospodarcze tsunami, które zmieniło warunki zatrudnienia w budownictwie. Pracujemy, aby wspierać ludzi w trudnych pod względem ekonomicznym czasach, kiedy wszystkie produkty podrożały z powodu inflacji. Współpracowaliśmy z naszymi Związkami Zawodowymi w przedsiębiorstwach, aby zapewnić realizację umów o pracę i przestrzeganie prawa pracy. Nasi prawnicy aktywnie pracują obecnie nad kwestiami, związanymi z wypłatami wynagrodzeń i zwolnieniami.
Nowym, bardzo złożonym tematem jest zmiana prawa pracy. Niektóre prawa pracownicze zostały zniesione lub zawieszone na czas trwania wojny, co stanowi duże wyzwanie dla całej struktury związkowej.
Maria: Jak Związek Zawodowy Pracowników Budowlanych Ukrainy radzi sobie w terenie? Może pamiętasz jakieś przykłady, ciekawe historie, co zrobiło na Tobie największe wrażenie?
Oleg: Od pierwszych dni wojny przeorientowaliśmy naszą pracę na pomoc członkom naszego Związku Zawodowego. Była to zarówno pomoc humanitarna, jak i pomoc prawna, zwłaszcza w sprawach zaległych wynagrodzeń. Pozostaje kwestia pomocy zmobilizowanym związkowcom w Siłach Zbrojnych Ukrainy, którą nadal prowadzimy. Nasza centrala humanitarna udzieliła pomocy w wysokości jednego miliona hrywien.
Najbardziej utkwiło mi w pamięci to, jak wszyscy wspólnie szukaliśmy miejsc, w których członkowie naszego Związku Zawodowego, którzy musieli opuścić swoje miejsca zamieszkania, mogliby odpocząć. Nasi koledzy z Chmielnickiego otworzyli cały ośrodek dla przymusowych przesiedleńców. Ogromne wrażenie robi to, jak wdzięczni są nasi związkowcy, będący w wojsku, za wszelką pomoc. W pierwszej kolejności zwracają się do Związku Zawodowego, a nie do pracodawców, bo wiedzą, że to właśnie związek będzie mógł im pomóc.
Kiedy my, za pośrednictwem prawników związkowych, pomagamy ludziom odzyskać zaległe wynagrodzenia, pierwszą rzeczą, jaką robią po otrzymaniu pieniędzy, jest przekazanie części Siłom Zbrojnym Ukrainy lub zwrócenie się do Związku Zawodowego z pytaniem, w jaki sposób mogą pomóc. Ta solidarność jest imponująca. Jestem bardzo wdzięczny członkom naszego Związku Zawodowego, którzy w tak trudnej sytuacji nadal troszczą się o innych i dalej wykonują swoją związkową pracę.
Maria: Chcę się myśleć o przyszłości. Spodziewamy się, że po wojnie rozpocznie się zakrojona na szeroką skalę odbudowa kraju, a budowlańcy będą w tym procesie szczególnie ważni. Wasyl, jak Związek Zawodowy przygotowuje się do tego wyzwania?
Wasyl: Największym wyzwaniem są ograniczone zasoby. Kiedy nasz rząd mówi o 300-350 miliardach dolarów szkód, to przy obecnym rozwoju branży budowniczej potrzeba będzie 100 lat, aby odbudować całą infrastrukturę. Tutaj bezwzględnie potrzebujemy wzrostu siły roboczej w budownictwie. Pomóc w tym może zaangażowanie osób z innych dziedzin. Na przykład, dziesiątki tysięcy ludzi straciło pracę w metalurgii. W dziedzinie energetyki i ropy naftowej wiele obiektów zostało zniszczonych przez rosyjskie pociski.
Wzywamy zarówno rząd, jak i pracodawców do wspólnego opracowania strategii organizacyjnej i finansowej w celu szkolenia większej liczby osób w zawodach budowlanych. Obowiązujące obecnie standardy profesjonalnego kształcenia technicznego ze szkoleniami trwającymi 12-14 miesięcy nie są w stanie zaspokoić zapotrzebowania na stukrotny wzrost liczby pracowników w branży. Wspólnie z niektórymi pracodawcami, korzystając z zasobów związku zawodowego, zorganizowaliśmy pierwszy hub nieformalnych umiejętności zawodowych. Obecnie w Chmielnickim ludzie uczą się najważniejszych umiejętności w zakresie odbudowy zniszczonych osiedli mieszkaniowych – montażu plastikowych okien. Zainteresowanie tym kierunkiem jest bardzo duże, musieliśmy ograniczyć liczbę możliwych uczestników. A teraz wraz z członkami naszego związku, osoby, które są szkolone w hubie montują okna w związkowym hotelu dla przesiedleńców. Żeby im było cieplej nawet przy braku prądu, aby udało im się przetrwać tę trudną zimę. Z tego wynika synergia między edukacją a opieką nad przesiedleńcami.
Oczywiście zasoby związkowe, wykładowcy i finanse nie wystarczą, aby zwielokrotnić ten proces dla dziesiątek tysięcy pracowników. Dlatego na wszystkich platformach mówimy o produktywnym zaangażowaniu zasobów w dziedzinie edukacji pozaformalnej. Wielu pracodawców już zaznajomili z tą metodą i są nią zainteresowani. Nie jestem pewien, czy państwo pomoże nam w tym procesie, ale rozwój tego kierunku może być produktywny w kontaktach dwustronnych.
Maria: Istnieje takie ryzyko, że po zakończeniu wojny i zniesieniu zakazu opuszczania kraju dla mężczyzn czeka nas duża fala migracji z Ukrainy. Oleg, czy zgadzasz się z tą opinią?
Oleg: Nie mogę się nie zgodzić, że po naszym zwycięstwie czeka nas nowa fala migracji. Wszak migracja była zawsze obecna, zwłaszcza migracja zarobkowa do krajów Unii Europejskiej. Nasze kobiety mają teraz prawo do wyjazdu z kraju i już szukają miejsca na rynku pracy w Europie. W naszym projekcie kooperacji poświęciliśmy temu trochę uwagi i przeanalizowaliśmy, co należy zrobić, aby pomóc tym ludziom i co się stanie. Straciliśmy na chwilę obecną już ponad 5 milionów miejsc pracy. Sugeruje to, że po wojnie i tu pojawią się nowe miejsca pracy, ale pozostaje kwestia różnicy wysokości płac. Zwłaszcza teraz, gdy pensja pracownika budowlanego jest trzy razy niższa.
Ze swojej strony uruchomiliśmy naszą stronę internetową, na której znajdują się informacje o bezpiecznych warunkach pracy w krajach Unii Europejskiej http://migration.profbud.org.ua/ . Drugim krokiem jest ten wspólny projekt, w którym znajdują się informacje o tym, jak uzyskać pomoc w Unii Europejskiej od naszych związkowych kolegów. Migracji zarobkowej nie trzeba się obawiać, bo jak pokazują statystyki, transfer pieniędzy od bliskich za granicą pomaga nieco podnieść wskaźniki ekonomiczne. Powiem szczerze, że nie wszyscy wyjadą za granicę, bo teraz wszyscy widzą, że Europa potrzebuje pewnych wykwalifikowanych rąk do pracy. Do tego procesu więc należy podchodzić spokojnie. Kluczową kwestią jest zwycięstwo, a wtedy będziemy rozwiązywać problemy, które pojawią się w związku z migracją zarobkową.
Maria: Na sam koniec mam bardziej filozoficzne pytanie. Jak widzicie przyszłość związków zawodowych na Ukrainie, swojego Związku Zawodowego? Czy na Ukrainie przyszłości jest miejsce dla związków zawodowych?
Wasyl: Związki zawsze mają przyszłość, dopóki istnieje rynek pracy. Dopóki istnieje rynek pracy, dopóty będą na nim nadużycia lub nieporozumienia i będzie istniała potrzeba reprezentacji pracowników przed pracodawcą. Ponieważ siła tych dwóch stron w ramach stosunków pracy nie jest równa. Naszym zdaniem rynek pracy ulega deformacji. Jak powiedział Oleg, prawie połowa rynku pracy zniknęła i wiele osób w takich warunkach będzie szukać możliwości zarobku gdziekolwiek. W warunkach deregulacji, którą państwo obrało jako kurs polityczny, inspekcja pracy będzie miała coraz mniej możliwości sprawdzania formalnych stosunków pracy.
Sposób, w jaki związki i nasz związek zareagują na to, zależy od tego, w jaki sposób dotrzemy do członków naszych związku Zawodowych, którzy potrzebują pomocy. Inwestujemy zasoby i czas w środki komunikacji online, gdy przedstawiciele związków zawodowych są gotowi znaleźć odpowiedzi na pytania ludzi. A także zapewnienie możliwości przystępowania do związków zawodowych w celu zarówno ochrony swoich praw, jak i lobbowania na rzecz lepszych warunków pracy w ramach rokowań zbiorowych. Nasza branża ma swoje własne problemy. Dziś przedstawiciele naszego Związku Zawodowego mogą pracować nad odbudową Mariupola, a jutro mogą budować fabrykę pod Łuckiem. Taka mobilność to także wyzwanie dla nas. Pracujemy nad tym, aby zmienić naszą strukturę i dostosować się do takiej mobilności. Ponadto musimy porozmawiać o tym, jak postrzegana jest wartość siły roboczej. Nie jesteśmy gotowi rozmawiać o realnych kosztach utraty życia i zdrowia. Maksymalne odszkodowanie przyznane przez sąd za utratę zdrowia, a nawet życia w miejscu pracy to śmieszne pieniądze, 2-4 tysiące euro. Tutaj trzeba mówić o innych systemach kompensacyjnych. Aby pracodawca inwestował w ochronę życia i zdrowia swoich pracowników. Kiedy on będzie wiedział, że musi zapłacić milion euro za to, uzębienia naraził pracownika na utratę życia, dokona kolejnej inwestycji w bezpieczeństwo pracy. Są pewne sukcesy w tym kierunku i można o tym przeczytać na naszej stronie, ale uważam, że związki zawodowe mają jeszcze wiele do zrobienia w tym zakresie, podobnie jak nasz kraj ma wiele do zrobienia, by zwyciężyć.
Maria: Bardzo dziękuję za tę rozmowę. Byli dziś z nami Wasyl Andrejew i Oleg Borysow ze Związku Zawodowego Pracowników Budowlanych Ukrainy. Zapraszam również wszystkich słuchaczy do zapoznania się z innymi podcastami, tworzonymi przez naszych niemieckich i polskich kolegów w ramach tego projektu.
